اثر سالیسیلیک اسید بر غلظت برخی عناصر غذایی، پروتئین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ریحان (Ocimum basilicum) تحت تنش سرب

امروزه کاربرد ترکیبات فنلی و تنظیم‌کننده رشد گیاه مانند سالیسیلیک اسید، به منظور کاهش آثار منفی ناشی از تنش‌های مختلف مطرح شده است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر سمّیت سرب در گیاه ریحان پس از افزودن سرب به خاک بود. در این پژوهش گلخانه‌ای، گیاهانی که در چهار سطح سرب شامل صفر (شاهد)، 100، 200 و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک همراه با سه سطح محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید به میزان صفر، 50 و 100 قسمت در میلیون در سه تکرار کاشته شده بودند، مقایسه شدند. افزودن سرب به طور معنی‌داری غلظت عناصر: پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر و نیتروژن گیاه را کاهش و غلظت سدیم و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی پلی‌فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز را افزایش داد. محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید نیز بر تمام صفات تأثیر معنی‌داری داشت؛ به طوری که غلظت 100 میلی‌لیتر در لیتر باعث افزایش عناصر پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر، نیتروژن و کاهش آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی پلی‌فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، سوپر‌اکسید دیسموتاز و پراکسیداز شد. در این بررسی، اثر متقابل بین سالیسیلیک اسید و سرب بر پتاسیم، منیزیم، کلسیم، فسفر، نیتروژن، سدیم و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز معنی‌دار بود؛ و سالیسیلیک اسید نقش تعدیل کننده و کاهنده اثر منفی سمّیت سرب را بر این خصوصیات داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید در ریحان می‌تواند علاوه بر افزایش جذب عناصر گیاهی ماکرو و میکرومورد نیاز گیاه برای ادامه رشد، باعث کاهش قابل ملاحظه آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از تأثیرات منفی تنش سرب گردد.